Groene bodemsanering na kernramp Fukushima
Raadgevend ingenieursbureau Witteveen+Bos en Pantanova hebben met instemming van het ministerie van Buitenlandse Zaken aan het Japanse ministerie van Landbouw en Visserij voorgesteld om vezelhennepteelt in te zetten voor bodemsanering van radioactief besmette landbouwgrond na de ramp met de kerncentrale in Fukushima.
Op 11 maart 2011 veroorzaakte een verwoestende tsunami een kernramp in de elektriciteitscentrale Dai-ichi bij Fukushima op Japans grootste eiland Honshu. Grote hoeveelheden radioactieve isotopen belandden hierdoor in de atmosfeer en sloegen neer op het noordelijk deel van het eiland en in de Stille Oceaan.
De Japanse overheid is gestart met het opschonen van besmette gronden, waarvoor verschillende strategieën worden ontwikkeld om de topsoil te ontdoen van radioactieve stoffen. Fytoremediatie kan hier een langjarige en kostenefficiënte oplossing bieden.
Tsjernobyl
In 2011 heeft een proefproject met het inzaaien van 3.000 hectaren zonnebloemen niet het gewenste resultaat opgeleverd. Pantanova en Witteveen+Bos hebben daarom voorgesteld industriehennep in te zaaien. Deze methode om radioactiviteit te stabiliseren is eerder toegepast na de kernramp in Tsjernobyl.
In Noord-Oekraïne, langs de zuidgrens van Wit-Rusland, raakte in 1987 een zeer groot gebied radioactief besmet en belandden radioactieve isotopen ook in de rivier Prypjat. De wolk radioactiviteit die vanaf de rampplek richting West-Europa kwam aanwaaien noopte ook in Nederland tot verregaande maatregelen met het oog op de volksgezondheid.
Landbouw
De Japanse overheid heeft tot 30 kilometer rond Dai-ichi is een no go area ingesteld, daarbuiten is circa 800.000 hectaren landbouwgrond voor decennia ongeschikt voor grondgebonden landbouw. Duizenden boerenfamilies in dit gebied zijn afhankelijk van akkerbouw en veeteelt en hebben thans nauwelijks middelen van bestaan.
Er zijn verschillende criteria te onderscheiden om te beoordelen in hoeverre beplanting geschikt is voor bodemsanering. Een hoge biomassaproductie is hier een van. Zodra deze voor diverse doelenden kan worden toegepast, kan uit de nood een deugd groeien. Hoeveel tijd het vergt om de topsoil terug te brengen tot een verantwoord niveau van radioactiviteit waardoor voedselproductie weer mogelijk is, valt op voorhand niet te zeggen.
Voedselproductie
Vezelhennep is een relatief eenvoudig te produceren landbouwgewas, dat weinig bemesting en geen bestrijdingsmiddelen nodig heeft. Door jaarlijks in te zaaien wordt voorkomen dat akkerbouwers besmette landbouwgrond in arren moede alsnog voor voedselproductie gebruiken.
Fytoremediatie via vezelhennepteelt biedt nieuwe economische dynamiek en werkgelegenheid die in de bestaande cultuur past en inwoners van het getroffen gebied vervangende inkomsten biedt. De geoogste hennep kan voor verschillende industriële doeleinden worden ingezet maar ook worden benut voor groene energiewinning. Dit sluit aan bij het voornemen van de Japanse overheid om te stoppen met de productie van kernenergie.
